การอยู่คอนโดมิเนียมเป็นอีกหนึ่งในไลฟ์สไตล์ของคนสมัยใหม่ที่มักจะเลือกเป็นที่อยู่อาศัยแทนการอยู่บ้าน ด้วยความสะดวกในการเดินทางหรือความเป็นส่วนตัวกว่าการอยู่บ้านร่วมกันหลาย ๆ คน ยิ่งในปัจจุบันมีโครงการคอนโดสร้างใหม่ใจกลางเมืองเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก ก็ยิ่งทำให้มีผู้เข้าพักอาศัยในคอนโดมากขึ้นเช่นกัน แต่หนึ่งสิ่งที่หลาย ๆ ท่านอาจละเลยหรือไม่ทราบ นั่นก็คือเรื่องความปลอดภัยอย่าง ‘บันไดหนีไฟในคอนโด’ เพราะหากเกิดอัคคีภัยหรือเหตุการณ์อื่น ๆ ที่ส่งผลต่อความอันตรายของผู้พักอาศัยในคอนโด บันไดหนีไฟเปรียบเสมือนทางรอดในเหตุการณ์นั้น ๆ วันนี้ นักค้าอสังหา จะมาแนะนำความรู้บันไดหนีไฟและกฎหมายบันไดหนีไฟที่น่าสนใจแก่ทุก ๆ คนกัน

ลักษณะของบันไดหนีไฟที่ถูกต้อง ตามกฎหมายกระทรวงฉบับที่ 55 (พ.ศ.2543) ออกตามความใน พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 จะต้องมีลักษณะดังต่อไปนี้

1. อาคารที่สูงตั้งแต่ 4 ชั้นขึ้นไปแต่ไม่เกิน 23 เมตร หรืออาคารสูง 3 ชั้นและมีดาดฟ้าที่มีพื้นที่เกิน 16 ตารางเมตร ต้องมีบันไดหนีไฟที่ทำด้วยวัสดุทนไฟอย่างน้อย 1 แห่งและต้องมีทางเดินไปยังบันไดหนีไฟนั้นได้โดยไม่มีสิ่งกีดขวาง

2. บันไดหนีไฟต้องมีความลาดชัดน้อยกว่า 60 องศา และมีชานพักบันไดทุกชั้น

3. บันไดหนีไฟภายนอกอาคารต้องมีความกว้างไม่น้อยกว่า 60 ซม. และผนังส่วนที่บันไดพาดผ่านเป็นผนังทึบ ก่อสร้างด้วยวัสดุถาวรที่เป็นวัสดุทนไฟ

4. บันไดหนีไฟภายในอาคารต้องมีความกว้างไม่น้อยกว่า 80 ซม. มีผนังทึบก่อสร้างด้วยวัสดุถาวรที่ทนไฟกั้นโดยรอบ เว้นแต่ส่วนที่เป็นช่องระบายอากาศและช่องประตูหนีไฟ และต้องมีอากาศถ่ายเทจากภายนอกอาคารได้โดยแต่ละชั้นต้องมีช่องระบายอากาศที่เปิดสู่ภายนอกอาคารได้ มีพื้นที่รวมกันไม่น้อยกว่า 1.4 ตารางเมตร กับต้องมีแสงสว่างให้เพียงพอทั้งกลางวันและกลางคืน

5. ประตูหนีไฟต้องทำต้วยวัสดุทนไฟ มีความกวัางไม้น้อยกว่า 80 ซม. สูงไม่น้อยกว่า 1.90 เมตร และต้องทำเป็นบานเปิดชนิดผลักออกสู่ภายนอกเท่านั้น กับต้องติดอุปกรณ์ชนิดที่บังคับให้บานประตูปิดได้เอง และต้องสามารถเปิดออกได้โดยสะดวกตลอดเวลา ประตูหรือทางออกสู่บันไดหนีไฟต้องไม่มีธรณีหรือขอบกั้น

6. พื้นหน้าบันไดหนีไฟต้องกว้างไม่น้อยกว่าความกว้างของบันได และอีกด้านหนึ่งกว้างไม้น้อยกว่า 1.50 เมตร

นอกจากเรื่องลักษณะบันไดที่ถูกต้องแล้ว กฎหมายบันไดหนีไฟยังได้จำแนกลักษณะของบันไดหนีไฟที่ถูกต้องออกเป็น 2 แบบ คือบันไดหนีไฟในคอนโดที่สูงไม่เกิน 23 เมตร และคอนโดที่สูงเกิน 23 เมตรขึ้นไป

ลักษณะบันไดหนีไฟสำหรับอาคารสูงไม่เกิน 23 เมตร

1. ผนังทึบ ทนไฟ
2. ประตูบันไดหนีไฟขนาดกว้างไม้น้อยกว่า 85 ซม. สูง 2 ม. พร้อมอุปกรณ์ทำให้บานประตูปิดสนิท บานประตูเปิดเข้าสู่ตัวบันได ยกเว้นชั้นดาดฟ้า หรือชั้นล่างที่เข้า-ออก  เพื่อหนีไฟสู่ภายนอกของอาคาร
3. บันไดกว้างไม่น้อยกว่า 90 ซม. และไม่เกิน 1.50 ม.
4. ชานพักบันไดระหว่างประตูกับบันไดกว้างไม่น้อยกว่า 1.5 ม. และไม่น้อยกว่า 1.2 เท่าของความกว้างบันได
5. ชานพักบันไดกว้างไม่น้อยกว่าความกว้างของบันได
6. ลูกนอนของบันไดกว้างไม่น้อยกว่า 22 ซม. ลูกตั้งสูงไม่เกิน 20 ซม. กรณีที่จะใช้บันไดนี้เป็นบันไดหลักสำหรับผู้พิการด้วย ต้องออกแบบลูกนอนของบันไดกว้างไม่น้อยกว่า 28 ซม. ลูกตั้งสูงไม่เกิน 15 ซม.
7. บันไดหนีไฟภายในอาคาร ต้องจัดให้มีอากาศถ่ายเทจากภายนอกอาคารได้ โดยให้มีพื้นที่รวมกันไม่น้อยกว่า 1.4 ตารางเมตร
8. ราวจับสูงจากพื้นไม่เกิน 90 ซม. ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 4 ซม. เมื่อติดที่ผนังส่วนที่ยื่นออกมาจะต้องไม่เกิน 10 ซม.
9. ราวกันตก สูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 1.10 ม. ช่องเปิดของซี่ลูกกรง ต้องมีขนาดที่ไม่สามารถให้วัตถุทรงกลมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 10 ซม. ลอดได้
10. ป้ายบอกเลขชั้นของบันได ระบุชั้นล่างสุดและชั้นบนสุดในบันไดหนีไฟ และบอกทิศทางปล่อยออก
11. ทางปล่อยออกต้องเปิดออกสู่ภายนอกอาคารที่เป็นลานโล่งหนีไฟ คำนวณจากจำนวนผู้ใช้อาคาร และมีความกว้างไม่น้อยกว่า 1 ม.

ลักษณะบันไดหนีไฟสำหรับอาคารสูงเกิน 23 เมตรขึ้นไป

1. ผนังทึบ ทนไฟได้ไม่น้อยกว่า  2 ชั่วโมง
2. ประตูบันไดหนีไฟขนาดกว้างไม่น้อยกว่า 85 ซม. สูง 2 ม. พร้อมอุปกรณ์ทำให้บานประตูปิดสนิท บานประตูเปิดเข้าสู่ตัวบันได ยกเว้นชั้นดาดฟ้า หรือชั้นล่างที่เข้าออก เพื่อหนีไฟสู่ภายนอกของอาคาร
3. บันไดกว้างไม่น้อยกว่า 90 ซม. และไม่เกิน 1.50 ม.
4. ชานพักบันได ระหว่างประตู กับ บันไดกว้างไม่น้อยกว่า 1.5 ม. และไม่น้อยกว่า 1.2 เท่าของความกว้างบันได
5. ชานพักบันไดกว้างไม่น้อยกว่าความกว้างของบันได
6. ลูกนอนของบันไดกว้างไม่น้อยกว่า 22 ซม. ลูกตั้งสูงไม่เกิน 20 ซม. กรณีที่จะใช้บันไดนี้เป็นบันไดหลักสำหรับผู้พิการด้วย ต้องออกแบบลูกนอนของบันไดกว้างไม่น้อยกว่า 28 ซม. ลูกตั้งสูงไม่เกิน 15 ซม.
7. บันไดหนีไฟภายในอาคารต้องจัดให้มีระบบอัดลมภายในบันได ที่มีผนังสามารถเปิดระบายอากาศได้ ต้องมีช่องเปิดทุกชั้น เพื่อช่วยระบายอากาศ
8. ราวจับสูงจากพื้นไม่เกิน 90 ซม. ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 4 ซม. เมื่อติดที่ผนังส่วนที่ยื่นออกมา จะต้องไม่เกิน 10 ซม.
9. ราวกันตก สูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 1.10 ม. ช่องเปิดของซี่ลูกกรง ต้องมีขนาดที่ไม่สามารถให้วัตถุทรงกลมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 10 ซม. ลอดได้
10. ป้ายบอกเลขชั้นของบันได ระบุชั้นล่างสุด และชั้นบนสุดในบันไดหนีไฟ และบอกทิศทางปล่อยออก
11. ทางปล่อยออกต้องเปิดออกสู่ภายนอกอาคารที่เป็นลานโล่งหนีไฟ คำนวณจากจำนวนผู้ใช้อาคาร และมีความกว้างไม่น้อยกว่า 1 ม.

ดังนั้นใครที่อาศัยอยู่ในคอนโดหรืออยากจะซื้อคอนโดสักห้อง ไม่ว่าจะเป็นคอนโดใหม่หรือคอนโดมือสอง ก็ควรพิจารณาถึงโครงสร้างด้านความปลอดภัยของคอนโด อย่างเช่นบันไดหนีไฟ ลองไปเดินตรวจสอบบันไดหนีไฟและส่วนต่าง ๆ เพื่อความปลอดภัยต่อชีวิตและทรัพย์สินของผู้อยู่อาศัยอย่างเรา